Τρίτη 24 Μαρτίου 2015

η πινακίδα εντός


κατεύθυνση  ζητούσαμε  να  βρούμε
στα  βέλη  οδοσημαντήρων  και  αιώνων
προορισμός  αλλοίμονο
οι  πανταχού  παρόντες
η  πινακίδα  εντός  μας
Πάτερ  φες  ατος·  ο  γάρ  οδασι  τί  ποιοσι

 
σον  ζς,  φαίνου,
μηδν  λως  σ  λυπο·
πρς  λίγον  στ  τ  ζν,
τ  τέλος    χρόνος  παιτε

ΕΙΚΩΝ Η ΛΙΘΟΣ ΕΙΜΙ. ΤΙΘΗΣΙ ΜΕ ΣΕΙΚΙΛΟΣ
ΕΝΘΑ ΜΝΗΜΗΣ ΑΘΑΝΑΤΟΥ ΣΗΜΑ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΟΝ

εικόνες: Jeffrey Smart και Joel Rea

Σάββατο 7 Μαρτίου 2015

Αγιολόγιον μηνός Μαρτίου: Μαρίνος Αντύπας

Τα όρια του θρύλου αγγίζει η σύντομη ζωή του Μαρίνου Αντύπα, του μεγάλου οραματιστή και αγωνιστή του αγροτικού ζητήματος που έπεσε θύμα των δολοφονικών σχεδίων των μεγαλοτσιφλικάδων της Θεσσαλίας, την ώρα που προσπαθούσε να αφυπνίσει τους εξαθλιωμένους κολίγους, μόλις πριν από έναν αιώνα, το 1907.
Η ζωή του ολόκληρη ήταν ένας αγώνας κατά της καταπίεσης και υπέρ της ελευθερίας, εθνικής και κοινωνικής, η οποία σημαδεύτηκε από τους αγώνες του και τις ιδέες του στις οποίες έμεινε πιστός μέχρι το βίαιο τέλος της ζωής του.
οι τσιφλικάδες μεταλλαχθήκαν γινήκαν τραπεζίτες, μεσάζοντες, πολυεθνικές σπόρων και λιπασμάτων, επιδοτήσεις, φόροι, συμβολαιακή γεωργία, κοινή ευρωπαϊκή αγροτική πολιτική
Δεν τον πτόησαν ούτε μία στιγμή οι διώξεις, οι φυλακίσεις και οι απειλές. Είναι χαρακτηριστικά τα λόγια που είχε απευθύνει στους εξαθλιωμένους Θεσσαλούς κολίγους, καθώς διέτρεχε τον κάμπο απ’ άκρη σ’ άκρη, και με φλογερούς λόγους τους προέτρεπε να διεκδικήσουν τα αυτονόητα δικαιώματα τους πάνω στη γη που οι ίδιοι καλλιεργούσαν: «Εμένα θα με σκοτώσουν, μα όπου κι αν με βρει το κακό να ‘ρθείτε να με πάρετε, θέλω και νεκρός να είμαι ανάμεσά σας».
Υπέρμαχος των λαϊκών ελευθεριών και των φυσικών δικαιωμάτων του ανθρώπου, κυρίως των ανθρώπων του μόχθου. Πηγαίνει στα χωριά και ξεσηκώνει τους αγρότες. Σύνθημά του η Ισότητα, η Αδελφότητα, η Ελευθερία.
«Τας ανωτέρω ιδέας προσπαθώ να φυτεύσω εις την ψυχήν των χωρικών, διά να γίνωσι μίαν ημέραν ελεύθεροι - ήδη είνε είλωτες - και επειδή η εργασία αύτη απαιτεί οικονομικήν ευρωστίαν - οιονεί λίπασμα διά το φυτόν - διά τούτο προσπαθώ το κατά δύναμιν ν' αφαιρεθώσιν από τα κακώς κτηθέντα δικαιώματα των τσιφλικιούχων, διά να δοθώσιν εις τους αδίκως εξ αυτών απογυμνωθέντας χωρικούς... Φρονώ ότι το δίκαιον είνε εκεί όπου το συμφέρον των πολλών και όχι των ολίγων, επομένως μεταχειρίζομαι τας δυνάμεις μου υπέρ της εξαφανίσεως του τσιφλικιού και της πλήρους ανεξαρτησίας του καλλιεργητού»
Ο Μαρίνος Αντύπας ούτε αγρότης ήταν ούτε πολύ περισσότερο γαιοκτήμονας. Ήταν ο πρωτότοκος γιος του μαραγκού και ξυλογλύπτη Σπύρου Αντύπα. Ο Μαρής, όπως τον φώναζαν στην ιδιαίτερη πατρίδα του, πρωτοείδε το φως της ζωής το 1872 στα Φερεντινάτα της Πυλάρου, στην Κεφαλονιά. Ο Μαρής είχε αρκετή τρέλα ώστε να βαφτίσει στην αυγή του 20ου αιώνα δύο κοριτσάκια με τα ονόματα Επανάσταση και Αναρχία. Τελείωσε με χίλιες στερήσεις το γυμνάσιο στην Κεφαλονιά και έφτασε στην Αθήνα με το όνειρο να γίνει δικηγόρος, όμως δεν έμελλε ποτέ να πάρει το πτυχίο της Νομικής. Στην Αθήνα έρχεται σε επαφή με τους σοσιαλιστικούς κύκλους που εμπνέονται από τον Σταύρο Καλλέργη, μυείται στις σοσιαλιστικές ιδέες και ενεργοποιείται στον Κεντρικό Σοσιαλιστικό Σύλλογο.
Το 1897 μαζί με άλλους συμφοιτητές του κατεβαίνει στην Κρήτη και πολεμά ως εθελοντής στην Κρητική Επανάσταση εναντίον των Τούρκων. Ο τραυματισμός του στο στήθος σε μια μάχη τον αναγκάζει να επιστρέψει στην Αθήνα.
Απογοητευμένος αλλά και οργισμένος τόσο από την έκβαση της Κρητικής Επανάστασης όσο και από την άδοξη κατάληξη του ελληνοτουρκικού πολέμου το 1897 μετατρέπεται σε δριμύ κατήγορο του Παλατιού, το οποίο θεωρεί υπεύθυνο για τα εθνικά δεινά.
Η ενεργός συμμετοχή του στο λαϊκό συλλαλητήριο στην πλατεία Ομονοίας στις 14 Σεπτεμβρίου 1897, όπου ομιλία του στηλιτεύει με σφοδρότητα τη στάση του Παλατιού προκαλεί τη σύλληψη του και την προσαγωγή του σε δίκη. Στις 8 Ιανουαρίου 1898 καταδικάζεται σ’ ένα χρόνο φυλάκιση στις φυλακές της Αίγινας ενώ χαρακτηρίζεται ως «επικίνδυνος».
Οι συνθήκες κράτησης του χαρακτηρίζονται ως εξαιρετικά σκληρές. Οι εντολές του Υπουργείου Δικαιοσύνης δεν αφήνουν περιθώρια παρεξήγησης για τον «επικίνδυνο» Αντύπα: Σύμφωνα με την υπ’ αριθμόν 4176 διαταγή πρέπει να τεθεί σε απομόνωση και να μην έρχεται σε επαφή με κανέναν. Αν δε συμμορφωθεί επιβάλλεται να τον δέσουν μέσα στο κελί του και να τον θέσουν “υπό άναλον δίαιτα”.
Μετά την αποφυλάκισή του εγκαταλείπει οριστικά τις σπουδές του και επιστρέφει στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Στη Κεφαλονιά εκδίδει την εφημερίδα “Ανάσταση”, με σκοπό τη διάδοση των σοσιαλιστικών του ιδεών. Το πρώτο φύλλο της «Ανάστασης» κυκλοφορεί στις 29 Ιουλίου του 1900, αλλά για μία ακόμη φορά οι ιδέες του Αντύπα έρχονται σε ευθεία αντίθεση με την καθεστηκυία τάξη και ξεκινά νέος γύρος διώξεων με αποτέλεσμα να ανασταλεί η έκδοση μέχρι και τις 3 Ιουλίου 1904 οπότε επανεκδίδεται απρόσκοπτα έως τις 27 Απριλίου 1907, μόλις λίγες ημέρες μετά το βίαιο θάνατο του.
Το 1906 φτάνει στη Θεσσαλία, να εργαστεί ως επιστάτης στα τσιφλίκια του θείου του Γεώργιου Σκιαδαρέση, ενός πλούσιου γεωπόνου ομογενή από τη Ρουμανία, τον οποίο ο ίδιος είχε πείσει σ’ ένα ταξίδι του στο Βουκουρέστι το 1903 να αγοράσει κτήματα στη συγκεκριμένη περιοχή.
 Η συμπεριφορά και η στάση του Αντύπα ωστόσο˙ δε μοιάζει καθόλου με την τυπική εικόνα που έχουμε για έναν επιστάτη τσιφλικιών. Ξεκινά αμέσως να δείχνει έμπρακτα το ενδιαφέρον του για την άθλια ζωή των κολίγων, η οποία καθόλου δεν είχε βελτιωθεί με την ενσωμάτωση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα, για να μην πούμε ότι είχε επιδεινωθεί.
Με την αποχώρηση των Τούρκων από τη Θεσσαλία, οι αγρότες νόμισαν ότι τα βάσανά τους τελείωσαν οριστικά, ότι η γη θα μοιραζόταν σε όλους ίσα και ότι μια νέα εποχή θα άρχιζε. Αλλά απογοητεύτηκαν όταν διαπίστωσαν ότι παρά την αποχώρηση των Τούρκων, παρέμειναν οι Έλληνες τσιφλικάδες και παρατρεχάμενοί τους, οι οποίοι συνέχισαν να εκμεταλλεύονται άγρια τους αγρότες. Ταυτόχρονα, όμως άρχισε και η αντίσταση των αγροτών, οι οποίοι αρνούνταν την κυριότητα των κεφαλαιούχων στη γη. Παράλληλα με την άρνηση της κυριότητας ή την άρνηση να υπογράφουν οτιδήποτε, άρχισαν και τις καταλήψεις τσιφλικιών τα οποία άρχισαν αμέσως να καλλιεργούνται.
Οι κολίγοι υποχρεώνονταν να δίνουν στο τσιφλικά το 1/3 ή το 1/2 της παραγωγής και άλλα προϊόντα, ενοίκιο για τη βοσκή των ζώων τους καθώς και να στέλλουν μια γυναίκα για ζύμωμα. Παράλληλα ζούσαν σε τρώγλες και ανέχονταν την ταπείνωση του μαστιγώματος και του βιασμού των γυναικών τους από τους μεγαλοκτηματίες.
Σε αυτές τις πρωτόγονες φεουδαρχικές παραγωγικές σχέσεις όπου οι λίγοι δυνάστευαν τους πολλούς, φούντωσε το κοινωνικό κίνημα των κολίγων, ζητώντας απαλλοτρίωση και μοίρασμα της γης.
Με το θείο του ως σύμμαχο ο Μαρίνος Αντύπας βάζει μπουρλότο στο θεσσαλικό κάμπο:
- Παραχωρεί στους κολίγους εκτάσεις για βοσκοτόπια, για να χτίσουν σπίτια στη θέση των καλυβιών που μένουν μέχρι τότε.
- Τους παραχωρεί το δικαίωμα να κρατούν το 75% της παραγωγής αντί για το 25% που ίσχυε μέχρι τότε.
- Εφαρμόζει τις αργίες, όπως αυτή της Κυριακής πριν ακόμη καθιερωθεί από το κράτος, κάτι που θα γινόταν το 1910.
- Χτίζει σχολεία για τα παιδιά τους, τους οργανώνει σε αγροτικούς συνδέσμους.
Παράλληλα αλωνίζει ολόκληρο το θεσσαλικό κάμπο μιλώντας στους αγρότες για τα δικαιώματα τους στη γη που οι ίδιοι καλλιεργούν και τους κινητοποιεί να απαιτήσουν δυναμικά τη διανομή της γης, με αποκορύφωμα το συλλαλητήριο στο Λασποχώρι αρχές του 1907.

 Όλα αυτά ήταν πάρα πολλά για να μπορέσουν να τα χωνέψουν οι μεγαλοτσιφλικάδες που είδαν ξαφνικά την εξουσία τους πάνω στη γη τους αλλά και στις ζωές των κολίγων τους να αμφισβητείται. Οι πρώτες προσπάθειες να αναχαιτίσουν τον οραματιστή Μαρίνο Αντύπα, μέσω συστάσεων από τη Νομαρχία και τη Χωροφυλακή, πέφτουν στο κενό.
Σαν έτοιμος από καιρό ο Αντύπας συνέχιζε τόσο τη δράση του όσο και το μονοπάτι που θα οδηγούσε στο σίγουρο θάνατο του. Οι μεγαλοτσιφλικάδες οπλίζουν τότε το χέρι –και ζεσταίνουν με μόλις 12 χιλιάδες δραχμές την τσέπη- του Ιωάννη Κυριακού, ο οποίος ήταν επιστάτης στα τσιφλίκια του Αριστείδη Μεταξά, συνεταίρου του Γ.Σκιαδαρέση. Η συνωμοσία στήνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να φανεί ως αυτοάμυνα ή ξεκαθάρισμα λογαριασμών.
Η μοιραία νύχτα ήταν εκείνη της 8ης Μαρτίου του 1907. Ο μόλις 35 ετών Μαρίνος Αντύπας δολοφονείται άνανδρα από τον Κυριακού, όταν δέχεται μια σφαίρα από δίκαννο «εκ των όπισθεν και εις την οσφυακήν χώραν» και εκπνέει στην αγκαλιά του ξαδέλφου του Παναγιώτη Σκιαδαρέση. Τα τελευταία του λόγια ήταν «Ισότης, Αδελφότης, Ελευθερία".
Οι Αρχές ωστόσο δεν είχαν καμία πρόθεση να αποδώσουν δικαιοσύνη αλλά το αντίθετο, αφού καλύπτουν πλήρως το δολοφόνο. Ο αστυνόμος στο τηλεγράφημα του προς το Υπουργείο Εσωτερικών αναφέρει: «Αντύπας ραπίσας Κυριακού εφονεύθη αμυνομένου». Στη δίκη που ακολουθεί ο Κυριακού αθωώνεται πανηγυρικά.
Εντύπωση προκαλεί και το δημοσίευμα της 10ης Μαρτίου 1907 της προσκείμενης στην Κυβέρνηση και στο Παλάτι εφημερίδα ΕΣΤΙΑΣ, που αναφέρεται στο θάνατο του Αντύπα: «Η είδηση περί του φόνου του δικηγόρου Μ. Αντύπα εις το κτήμα Σκιαδαρέση εν Θεσσαλία προξένησεν εντύπωσιν εν Αθήναις, όπου ανεξαρτήτως των σοσιαλιστικών ιδεών του, ο Αντύπας απήλαυε συμπαθειών. Ο ατυχής δικηγόρος πίπτει θύμα ατυχώς αυτών των αρχών του, τας οποίας από έτους και πλέον εφήρμοζεν εις το μέγα κτήμα του θείου του το οποίον διηύθυνε. Τούτο αποδεικνύει, ότι ο σοσιαλισμός εν Ελλάδι μόνο εις ιδέας πρέπει να υπάρχη, και να τηρήται απόστασις από της εφαρμογής των αρχών του». Με λίγα λόγια «Ας πρόσεχε κι αυτός κι όποιος τολμήσει να τον μιμηθεί»…!
Παρά τον πρόωρο θάνατο του ωστόσο, μέσα σε δύο μόλις χρόνια, ο Μαρίνος Αντύπας πρόλαβε να σπείρει στον εύφορο κάμπο της Θεσσαλίας το σπόρο της επανάστασης αφυπνίζοντας τους εξαθλιωμένους επί αιώνες κολίγους να διεκδικήσουν τα αυτονόητα δικαιώματα τους πάνω στη γη που οι ίδιοι καλλιεργούσαν.
Με το θάνατο του θα γίνει ο πρώτος μάρτυρας του αγροτικού ξεσηκωμού και ο πρώτος ουσιαστικά νεκρός της μεγάλης εξέγερσης του Κιλελέρ, που θα ξεσπάσει στην επέτειο των τριών χρόνων από το βίαιο και άδικο χαμό του, στις 6 Μαρτίου 1910.
Ο Μαρίνος Αντύπας θάφτηκε στο μέρος που αγωνίστηκε. Ο τάφος του βρίσκεται στο χωριό Ομόλιο, εκεί όπου σήμερα είναι τοποθετημένη η προτομή του, στο προαύλιο της εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου.
 

διαβάστε ακόμη:


δείτε:


ακούστε:

το τραγούδι Ο δάσκαλος με τη φωνή του Λάκη Χαλκιά
από τον δίσκο Θεσσαλικός κύκλος του 1974
σύνθεση Γιάννης  Μαρκόπουλος, στίχοι Κώστας  Βίρβος

…Τον δάσκαλο, τον δάσκαλο
αυτόν τον σαρδανάπαλο

να μου τον φέρετε στο στρώμα
που λέει στους χουσμεκιάρηδες
που λέει στους μεσιακάρηδες
ότι δικό τους είν’ το χώμα.

Τον δάσκαλο, τον δάσκαλο
αυτόν τον σαρδανάπαλο

που κατσαπλιάδες έχει γύρω,
παράδες θα γεμίσετε
το στόμα αν του κλείσετε
που τάζει στους κολίγους κλήρο.

Τον δάσκαλο, τον δάσκαλο
αυτόν τον σαρδανάπαλο
να σταματήσει πια να δασκαλεύει
με λόγια σαν και τούτα της φωτιάς
πως όποιος για το δίκιο δεν παλεύει
θα ζει και θα πεθαίνει σαν ραγιάς…



Πέμπτη 5 Μαρτίου 2015

Εγκαίνια του Ανοιχτού Κοινωνικού Χώρου Ιλίου

Σάββατο 7 Μαρτίου στις 7 μ.μ. Εγκαίνια του Ανοιχτού Κοινωνικού Χώρου Ιλίου όπου θα στεγαστεί και το Κοινωνικό Ιατρείο Αλληλεγγύης Ιλίου
 
Αγαπητέ φίλε/φίλη,

θέλουμε να σε ενημερώσουμε για μια σημαντική κίνηση που αφορά στην δημιουργία Κοινωνικού Ιατρείου Αλληλεγγύης στο Ίλιον.

Την πρωτοβουλία αυτή έχουμε αναλάβει συλλογικότητες και κάτοικοι του Ιλίου και όμορων δήμων ΜΑΖΙ με γιατρούς που εργάζονταν και εργάζονται κυρίως στο τοπικό ΙΚΑ της περιοχής.

Οφείλουμε να τονίσουμε ότι είμαστε ανεξάρτητοι από το κράτος και τους μηχανισμούς του, ανεξάρτητοι από τα ΑΣΤΙΚΑ κόμματα που έχουν ρημάξει τις ζωές μας.

Ξεκινήσαμε την προσπάθειά μας αυτή από την μεγάλη απεργία των γιατρών του ΙΚΑ που κράτησε 3,5 μήνες ενάντια στις απολύσεις και τη διάλυση της δημόσιας και δωρεάν υγείας. Αποφασίσαμε τότε να συμμετάσχουμε στη δημιουργία ενός κοινωνικού ιατρείου για να ανακουφίσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους εργαζόμενους, άνεργους, ανασφάλιστους στην ευρύτερη περιοχή του Ιλίου και όχι μόνο. Μετά από μεγάλη προσπάθεια καταφέραμε να στεγάσουμε το εγχείρημά μας αυτό στον Ανοιχτό Κοινωνικό Χώρο Ιλίου.

Γνωρίζουμε καλά ότι δεν μπορούμε -κι ούτε θέλουμε- να υποκαταστήσουμε την υποχρέωση που έχει το κράτος να εξασφαλίζει την στοιχειώδη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε κάθε εργαζόμενο. 

Όμως, όλοι βιώνουμε τις συνέπειες της κρίσης και των Mνημονίων που καταστρέφουν και απαξιώνουν τις ανθρώπινες ζωές. Τα τελευταία πέντε χρόνια τα μνημονιακά μέτρα όλων των κυβερνήσεων οδήγησαν σε μια κοινωνική καταστροφή καθώς ρήμαξαν την Υγεία, την Παιδεία, διέλυσαν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας επιβάλλοντας μισθούς πείνας και απολύσεις. Η μαζική ανεργία, με 2 εκατομμύρια άνεργους, εκατοντάδες χιλιαδες απασχολήσιμους, πάνω από 3 εκατ. ανασφάλιστους,  σε συνδυασμό με την απόλυση 2500 γιατρών που εργάζονταν στο ΙΚΑ, δημιουργούν συνθήκες μιας ανθρωπιστικής και υγειονομικής κρίσης που όμοια δεν έχουμε γνωρίσει από τον καιρό της Kατοχής.

Kινούμενοι όχι από κάποια αντίληψη φιλανθρωπίας, αλλά από τη σκοπιά της αναγκαίας κοινωνικής αλληλεγγύης και του κοινού αγώνα, θα  προσπαθήσουμε να συμβάλλουμε στην ανακούφιση όσο το δυνατόν περισσότερων ανθρώπων.

Παλεύουμε για ένα Εθνικό Σύστημα Υγείας που θα παρέχει δωρεάν περίθαλψη σε όλους τους εργαζόμενους, άνεργους, μετανάστες.

Ξεκινάμε λοιπόν το Σάββατο 7 Μαρτίου στις 7 μ.μ., με τα εγκαίνια του Ανοιχτού Κοινωνικού Χώρου Ιλίου, όπου θα στεγαστεί και το Κοινωνικό Ιατρείο. Ο χώρος βρίσκεται πολύ κοντά στην πλατεία Ιλίου, επί της οδού Ιδομενέως 32 -έναντι του ΟΤΕ- στο 2ο όροφο και σε περιμένουμε!

Σε περιμένουμε όχι σαν παθητικό θεατή αλλά σαν ενεργό πολίτη με τις προτάσεις σου και την προσωπική σου δράση για να ξεκινήσουμε αυτήν την προσπάθεια.

 

Επιτροπή γιατρών που θα συμμετάσχουν στην προσπάθεια του Κοινωνικού Ιατρείου

 
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...